МОНГОЛЫН ГАЗАРЗҮЙН БОЛОВСРОЛЫН НИЙГЭМЛЭГ

Эрдэмтний индэр

Газарзүйн ухааны доктор Чойн Дүвжир (1926-2007)

2024-02-03

Монголд газарзүйн шинжлэх ухааныг хөгжүүлэх, мэргэжилтэн бэлтгэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан хүн бол доктор Ч.Дүвжир юм. Монгол улсын их сургуулийн газарзүйн тэнхмийн анхны багш нарын нэг байж, хожмоо Улсын багшийн дээд сургууль (хуучин нэрээр)-аар овоглож явсан нэрт эрдэмтэн Чойн Дүвжирийн амьдрал, бүтээлийн талаар энд өгүүлнэ. Газарзүйн ухааны доктор Чойн Дүвжир (1926-2007) гэсэн дээр дарж үзэх

Ардын багш Гунгаагийн Батсүх  (1911-1990)

2024-02-03

 БНМАУ-ын анхны Ардын Багш  Г.Батсүх 1911 онд төрсөн. 1921-1926 онд Нийслэл хүрээний анхны бага сургуульд, 1926-1930 онд их зохиолч Д.Нацагдорж, газарзүйч О.Намнандорж, зураач  Л.Гаваа, Л.Намхайцэрэн нарын хамт Герман улсад, 1960-1963 онд УБДС-д суралцсан. Гэгээрүүлэх Яаманд заах аргын хэлтэс, Багшийн сургууль, 1956-1967, 1969-1982 онд УБДС-д багш, тэнхмийн эрхлэгчээр ажиллаж байв.


1946 онд гавъяат багш (улсад 6 дахь нь), 1981 онд Ардын багш цол хүртжээ. Г.Батсүх газарзүйн эхэн үеийн сургалтын хөтөлбөр, сурах бичиг зохиох, орчуулах, редакторлах ажилд гол үүрэг гүйцэтгэж иржээ. 1931 онд 3 дугаар ангид үзэх “Газрын зүй” сурах бичиг, 1963 онд “Дунд сургуульд газарзүй заах арга”, 1977 онд “Физик газарзүйн дасгал ажил явуулах арга барил” зэрэг бүтээл туурвин 1982 онд “ЕБС-д газарзүй заах арга” хамтын бүтээлийн хэд хэдэн бүлгийг бичсэн нь одоо ч ашиглагдсаар байна.

“Анхны бага сургуулиудын түүх” (1961) номонд 61 (41эрэгтэй, 20 эмэгтэй) хүүхдийн анкет байдгийн 31-д “зарлага Гунгаагийн Батсүх нас 11, эмэгтэй, Цэцэн хаан аймгийн ёст бээсийн хошуу. Одоогийн хаяг:Амбан хааны хороонд; Сургуульд орсон он, билгийн тооллын 11 он, 10-р сарын 3, аргын тооллын 1921 он 11-р сарын 2” гэсэн байдаг.

Төрийн соёрхолт, Академич Шагдарын Цэгмид (1922-2004)

2024-02-03

Академич Ш.Цэгмид багшийн газарзүйн шинжлэх ухаан болон монголын газарзүйн боловсролд оруулсан хувь нэмрийн тухай өгүүлнэ. Ш.Цэгмид багш 1955 онд МУИС-д Газарзүйн тэнхим байгуулж, 1957 онд  дунд сургуулийн 7-р ангид үзэх “БНМАУ-ын газарзүй”  сурах бичгийг анх зохиосон ба “БНМАУ-ын физик-географи” ,”БНМАУ-ын эдийн засгийн географи” гэсэн үндсэн 2 хэсгээс бүрдэж байв. Улмаар “БНМАУ-ын физик газарзүй” сурах бичиг зохиосон нь 1975, 1979, 1983, 1987, 1995 онд нийт 6 удаа   хэвлэгдсэн ба редактораар нь Ш.Шагдар ажиллажээ. 1984 онд энэ сурах бичгээрээ БНМАУ-ын төрийн шагнал хүртжээ. Ш.Цэгмид бол Монголын "Сургуулийн газарзүй" салбарын эцэг, түүнийг үндэслэгч мөн.

Ардын багш Шаравын Шагдар  (1933-2016)

2024-02-03

Шинжлэх ухааны доктор, профессор, Монгол улсын Ардын багш Шаравын Шагдар бол Монголын газарзүй, боловсролын салбарын нэрт зүтгэлтэн юм. (Нэрэн дээр дараад дэлгэрэнгүйг үзнэ үү)

Доктор Галсангийн Содномваанчиг (1940-2009)

2024-02-03

Монголын газарзүйн боловсролд төдийгүй боловсролын салбарт томоохон хувь нэмэр оруулсан, багш, арга зүйч, боловсрол судлалын ухааны доктор. 1972 оноос хойш СХУ-ны хүрээлэн (хуучнаар), Боловсролын хүрээлэнд эрдэм шинжилгээний ажилтан, секторын эрхлэгч, эрдэмтэн нарийн бичгийн даргаар тасралтгүй ажилласан. Ерөнхий боловсролын сургалтын бүтэц, хөтөлбөр, төлөвлөгөө, агуулга, арга зүйг хөгжүүлэх, Боловсролын стандарт (1998, 2001)-ын үндсэн үзэл баримтлал (түүний дотор газарзүйн)-ыг гаргахад үнэтэй хувь нэмэр оруулсан эрдэмтэн.

Газарзүйн шинжлэх ухааны доктор Дамбын Базаргүр

2024-02-29

Академич, шинжлэх ухааны доктор, профессор Дэчингунгаагийн Доржготов

2024-02-29

Монгол улсын гавьяат багш, доктор, профессор Мөнхнасангийн Баянтөр

2024-02-29

Газарзүйн ухааны доктор, профессор Зулын Мөнхөө

2024-02-29

Москвагийн улсын их сургуулийг газарзүйч-геоморфологич мэргэжлээр төгссөн, Монголд физик газарзүй, геоморфологийн сургалт, судалгааг үндэслэгчдийн нэг овоглож явсан нэрт эрдэмтэн  Зулын Мөнхөөгийн амьдрал, бүтээлийн талаар энд өгүүлнэ.

Шинээр нэмэгдсэн